Bölümde ders dışı etkinliklerinin planlanması, gerçekleştirilmesi işlemlerini görevli koordinatör Dr. Öğr. Üyesi Ezgioya Malkoç yönetmektedir.
3 Aralık Dünya Engelliler Günü vesilesiyle “İşaret dili farkındalıkları” konferansında akademisyenimiz, işaret dili tercümanı Emine Güven tarafından işitme engellilik durumu ve işaret dili anlatıldı. Türk İşaret Dili Sisteminden bahseden konuşmacı, bu sistemin işitme engellilere iletişim ve sosyal katılım imkânı sağladığını ve bilgi, kültür aktarımını kolaylaştırdığını söyledi.
Haziran 2024'te üniversite tanıtım gününde bölüm standında Türk cumhuriyetlerine ait bayraklar, yöresel kıyafetler olan kalpak, cepken, yelek vb ilgi çekti.
Bölümün akademisyeni Dr. Öğr. Üyesi Mirza Polat Türk Ocakları Ardahan Şubesi başkanlığını üstlenmektedir. Türk Ocakları hattıyla konferans, seminer, söyleşilerde bölümün akademik personeli konuşmacı ve katılımcı olarak etken yer almaktadırlar.
Bölüm üzere ders dışı sosyal kültürel etkinlikler Türk cumhuriyetlerinin, Türk boylarının tanıtımı, Türk gönül dünyamız ve Türk birliği konseptlerinin güncel meseleleri üzerine yoğunlaşır.
Bölümün ev sahipliğiyle 27 Temmuz 2024 tarihinde çevrimiçi platformda uluslararası sempozyum gerçekleştirildi. “People and national unity” (halk ve milli birlik) başlığıyla, Türk Dünyası Kültür ve Sanat Evi'nin yönetimiyle düzenlenen etkinliğin teşkilat komitesinde bölümden Prof. Dr. Şureddin Memmedli ve Prof. Dr. Mayrambek Orozobayev de yer aldılar. Bilim şöleninde 11 ülkeden (Türkiye, Azerbaycan, Almanya, Belarus, Gürcistan, İsveç, Kırgızistan, Ukrayna, Özbekistan, Polonya, Romanya) 63 bilim insanı sözlü sunum tebliğleriyle katıldı. Prof. Dr. Şureddin Memmedli'nin Dr. Öğr. Üyesi Gülnara Goca Memmedli ile ortak hazırladığı “Gürcistan'da Azerbaycan matbuatı hazinesinden” bildirisi de özenle karşılandı. Sempozyumum tam metin bildiriler kitabı elektron formatta yayımlanmıştır.
Sosyal etkinlikler planı kapsamında Prof. Dr. Mayrambek Orozobayev tarafından “Manas Destanı'ndaki Üst Konseptler: Manas ve Ayköl” başlıklı konferans düzenlendi. Konferansta Manas destanının Kırgızlar ve genel Türk dünyası için önemi, araştırılma tarihi ve destandaki manas ve ayköl kavramlarının kökeni, kavramsal çağrışım alanları, toplumun zihnindeki tasavvurları üzerinde duruldu. Manas Destanı'nın ortaya çıkmasına sebep olan zihindeki ana hücrenin ‘manas’ konsepti olduğu, ancak bu konsepti aynı destandaki bir başka ‘ayköl’ konseptiyle çözümlemenin mümkün olabileceği vurgulandı.
1918–1920 yılları Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin 106. yılında Hoca Ahmet Yesevi salonunda düzenlenen panelde Prof. Dr. Şureddin Memmedli Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nde dil-edebiyat konusunda konferans sundu. Akademisyenimiz 1918–1920 yılları Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin resmi devlet dilinin Türkçe beyan edilmesi, Türkçe öğretime geçilmesi, yenice teşkil edilen Bakü milli üniversitesinde Türk dili şubesinin açılması, dönemin Azerbaycan edebiyatındaki şiirlerde, romanlarda, hikâyelerde, tiyatro eserlerinde Azerbaycan istiklali, Türklüğün ihtişamı motiflerinin en yaygın konular olması gibi hususlara vurgu yaptı.
2024/2025 eğitim öğretim yılı ders dışı faaliyetler planlaması kapsamında bölüm projesi olarak Türk cumhuriyetlerini ve boylarını daha yakından tanıtmak amacıyla “Türk gönül dünyamız” konulu etkinlikler gerçekleştirilmektedir. Bu dizginin ilki olarak 5 Kasım 2024'te “Can Azerbaycan” konulu bilimsel-kültürel şölen çerçevesinde bölüm başkanı Prof. Dr. Şureddin Memmedli'nin moderatörlüğüyle “Ulu Türk Yurdu Azerbaycan” konferansı verildi. Ulu Önder Atatürk'ün “Azerbaycan'ın sevinci sevincimiz, kederi kederimizdir” sözlerini en başta hatırlatan konuşmacı, Azerbaycan'ın devlet simgeleri, coğrafi konumu, tarihi, bölgeleri, Azerbaycan Türkçesi, Azerbaycan Türkleri, kültürü, edebiyatı, sofra geleneği hakkında slayt gösterisi eşliğinde bilgiler sundu. Karabağ zaferine değinen akademisyen bu şanlı zaferde Türkiye-Azerbaycan kardeşliğinin önemli rol oynadığını vurguladı.
“Türk gönül dünyamız” projesi kapsamında ikinci etkinlik olarak “Ata yurdumuz Kırgızistan” konferansı 10 Aralık 2024 tarihinde düzenlendi. Prof. Dr. Mayrambek Orozobayev'in konuşmacı olarak yer aldığı bu etkinlikte kadim bir Türk yurdu ve aynı zamanda eski çağlardan beri çeşitli medeniyet ve kültür çevrelerinin kesiştiği, kaynaştığı önemli merkezlerden olan Kırgız Cumhuriyeti ve bu ülkenin hâkim etnik grubu olan Kırgız Türkleri tanıtıldı. Konuşmacı, Kırgızistan'ın tarihi, coğrafyası, iklimi, etnik yapısı, siyasi ve ekonomik durumu, doğal kaynakları, tarihi mirasları vd özellikleri hakkında slayt eşliğinde ayrıntılı bilgiler verdi. Ayrıca en eski Türk boylarından olan Kırgız halkının tarihinden ve kendine özgü milli ve kültür değerlerinden, daha ayrıntılı belirtmek gerekirse ünlü Manas destanından, geleneksel müzik aletlerinden, milli oyunlarından, kılık ve kıyafetlerinden, Kırgız çadırının yapısı ve özelliklerinden de bahsetti. Etkinliğimiz TRT Erzurum Radyosu'nda da anlatıldı.
Yine “Türk gönül dünyamız” projesi kapsamında bir sonraki etkinlik olarak “Oğuz soylu Gagauzlar” konferansı 24 Aralık 2024 tarihinde gerçekleştirildi. Konuşmacı Dr. Öğr. Üyesi Nina Petrovivi, Gök Oğuzlar olarak düşünülen Gagauzların tarihini, dini-sosyal yapısını, Moldova Cumhuriyeti'ne bağlı Gagauzya veya Gagauz Yeri özerk arazi bölgesinin bayrağını, armasını, siyasal-hukuki statüsünü, doğasını anlattı. Gagauz Türkçesi, Gagauz kültürü, edebiyatı hakkında akademisyenimizin görseller eşliğinde sunduğu önemli bilgiler ilgiyle karşılandı.
“Türk gönül dünyamız” proje dizgisinden 27 Şubat 2025 tarihinde “Türk İslam medeniyeti beşiği Özbekistan” konferansı düzenlendi. Bölüm başkanı Prof. Dr. Şureddin Memmedli'nin açılış konuşmasıyla başlayan etkinlikte Dr. Öğr. Üyesi Nurgül Moldalieva Orozobayev ve Çağdaş Türk lehçeleri ve edebiyatları yüksek lisans öğrencisi Mohiçehra Botirova yer buldular. Orta Asya'nın kalbinde yer alan, kadim tarihi, köklü kültürü ve görkemli mimarisiyle öne çıkan ve İpek Yolu'nun önemli duraklarından olan Özbekistan Cumhuriyeti tanıtıldı ve Özbek Türkleri hakkında bilgiler paylaşıldı. Akademisyenler, idari personel ve öğrencilerin dinleyici olarak katılım sağladığı konferansta slayt sunumu eşliğinde Özbek Türklerinin etnik kökeni, ulus olarak oluşumu, Özbekistan Cumhuriyeti'nin tarihi, siyasal ve ekonomik durumu, etnik yapısı, nüfus bilgisi, iklimi, coğrafyası, doğal kaynakları, Taşkent, Semerkant, Buhara ve Hive gibi önemli şehirleri, kültür mirasları hakkında ayrıntılı bilgi verildi. Devamında Özbekistan topraklarında doğmuş ve yaşamış olan Türk-İslam büyükleri, Özbek cedit edebiyatının temsilcileri, onların hayatı, faaliyetleri ve eserleri hakkında detaylı bilgi verildi. Ayrıca Özbek geleneksel çalgıları, kıyafetleri, dansları, yemeklerinden bahsedilerek bölgesel özelliklere ve farklılıklara da değinildi.
28 Şubat 2025 tarihinde bölümümüzün misafiri Türkiye'nin en genç âşıklarından Atacan Tazegül Eprüzoğlu oldu. Akademisyenlerimiz ve lisans, yükseklisans öğrencilerimiz önünde saz çalarak âşık türküleri icra etti, kendi şiirlerinden örnekler söyledi. 24 yaşlı Atacan Eprüzoğlu, Kars ili Akyaka ilçesi doğumlu olup, hazırda İstanbul'da ikamet etmektedir. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi öğrencisidir. Ozan-âşık şölenlerine, festivallerine katılmaktadır. En çok Âşık Şenlik Baba'nın hayranıdır, Âşık Veysel, Murat Çobanoğlu, Şeref Taşlıova, Sabri Şimşekoğlu, Arif Tellioğlu, üstadı Maksut Feryadi, Azerbaycan ozanlarından Âşık Aliasker, Mikail Azaflı ve başkalarından etkilenmiştir. En çok da Azerbaycan'ın sevilen şairi Zelimhan Yakup'un sözlerini zevkle okumaktadır. Koşma, semai, tecnis, dudakdeğmez, atışma türlerinde şiirler yazmakta, üstat malı halk hikâyelerini anlatmaktadır. Genç sanatçının saz eşliğinde bölümümüze armağan türküleri rağbetle karşılandı.
2 Mart 2025 tarihinde bölümümüzün mensubu Dr. Öğr. Üyesi Mirza Polat TRT Erzurum Radyosu'nda “Genç Yaşam” programına katıldı. Türkçenin tarihsel devirlerinden itibaren tüm gelişim aşamalarının ele alındığı programda günümüz Türk lehçeleri, lehçelerin konuşulduğu bölgeler, yeni alfabe meselesi gibi konular dile getirildi. Akademisyenimiz, Türkçenin yaşının 8.500 yıl öncesine götürüldüğünü, ancak ilk yazılı kayıtlarımızın 8. yüzyıla ait Orhun yazıtları olduğunu vurgulayarak, daha sonraki dönemlerde Doğu ve Batı Türkçesi ile Çağatay yazı dili ve Osmanlı yazı dili gibi yazı dillerini, Türkçenin gelişim sürecini anlattı. 19. yüzyıldan sonra Türkoloji alanında yaşanan birtakım gelişmelerden bahseden Polat, 1926 yılı Bakü Türkoloji Kongresi ve bunun sonunda ortaya çıkan ortak alfabe girişimlerinden bahsetti. Ayrıca Türk Devletleri Teşkilatı'nın önemli faaliyetleri arasında bulunan ortak alfabeye geçiş süreciyle ilgili bilgiler vererek, Türk dünyasının ortak bir alfabeye geçmesi 300 milyonluk Türkün birbirini daha iyi anlamasına yönelik önemli bir adımdır şeklinde değerlendirmede bulundu.
21 Mart 2025 tarihinde Ardahan şehir merkezinde düzenlenen Nevruz Bahar Bayramı etkinliklerini Türk cumhuriyetlerinin bayrakları süsledi. Bölümümüzün temsilcileri Dr. Öğr. Üyesi Nurgül Moldalieva'nın ve Dr. Öğr. Üyesi Mirza Polat'ın yönetimiyle program çerçevesinde şölen ilgiyle karşılandı. Türk gönül dünyamızdan üniversitemizde öğrenim gören uluslararası öğrencilerimizin milli kıyafetleriyle katılımları şölene önemli kıvamda renk kattı. Nevruz ateşi üstünden atlamalar ve demir dövme yapıldı, yöre âşıkları türküler söylediler, halk oyunları, danslar gösterildi.
